Olay yeri inceleme ekibinde yer alan uzmanlardan bir ya da birkaçı görüntü bulgularının neler olabileceği konusunda mutlaka eğitimli olmalıdır. Bulguların bir kısmının analog bir kısmının ise dijital yapıda olması nedeniyle, bu kişilerin dijital verilere adli bilişim esaslarına ve hukuka uygun şekilde müdahale etmeyi bilmesi gerekmektedir.
Aşağıda sunulan görüntü bulguları analog ve sayısal olarak gruplandırılmıştır. Teknolojinin hızla gelişmesi nedeniyle, olay yerinde aşağıda sunulan analog bulguların bir kısmına rastlamak mümkündür.
- ANALOG GÖRÜNTÜ BULGULARI
Teknolojinin hızla ilerlemesi ve analog teknolojilerin terk edilmesi nedeniyle aşağıda sunulan analog bulguların olay yerinde bulunma ihtimali giderek azalmaktadır. Hali hazırda laboratuvarlara incelenmek üzere gönderilen bu tür bulguların yüzde 90 dan fazlası artık dijital yapıdadır.
- Refleks fotoğraf makinalarıyla çekilmiş her ebattaki fotoğraflar.
- Şahıs kimliklerinde ve kartlarında (nüfus cüzdanı, ehliyet, personel tanıtma kartı, üye kartı, giriş kartı vs.) yer alan fotoğraflar.
- Pasaportlarda yer alan fotoğraflar.
- Bilgisayar yazıcılarından elde edilmiş fotoğraflar.
- Gazetelerde, dergilerde, broşürlerde yer alan fotoğraflar.
- Fotoğraf makinalarında kullanılan negatif filmler.
- Negatif film hazneli refleks makinalar, polaroid fotoğraf makinaları.
- Kasetle çalışan güvenlik kamerası kayıt cihazları.
- Kasetle (VHS, Betamax, H8) çalışan video kayıt cihazları.
- Kasetle (VHS, Betamax, H8) çalışan video oynatıcılar.
- VHS/ SVHS kasetler
- Betamax / Betacam kasetler
- H8 Kasetler
- Manyetik Bantlar
- DİJİTAL GÖRÜNTÜ BULGULARI
Analog teknolojilerin düşük kapasiteli ve daha fazla maliyetli olması nedeniyle terk edilmiş olması adli bilimler açısından önemli olmayabilir ancak; olay yeri incelemesi açısından bizi ilgilendiren en büyük husus; günümüz teknolojisinin çoklu uygulama desteğine sahip olmasıdır. Bu nedenle olay yeri inceleme uzmanları, olayın seyrine göre bazen olay yerinde bulunan bir cep telefonunu, bir tableti veya bir akıllı televizyonu (Smart TV) bile görüntü bulgusu içerebilir düşüncesiyle laboratuvara göndermelidir. görüntü analizi, görüntü inceleme, bilirkişi, bilirkişi raporu, cd çözümü, görüntülerin çözümü, görüntü bilirkişisi, görüntü raporu, özel bilirkişi rapor
- Dijital Güvenlik Kameraları (Üzerinde kendi hafızasını barındıranlar).
- Dijital Güvenlik Kamerası Kayıt Cihazları
- CD, DVD, BluRay Diskler.
- Sabit Diskler, Taşınabilir Diskler.
- Solid State Diskler.
- USB portunu kullanan her türlü hafıza kartları (Flash Bellek).
- SD, SDHC, Mini SD, XD, Memory Stick vb. hafıza kartları.
- Sayısal Veri Depolama Üniteleri (DDS, DLT, Jukebox vs.).
- Dahili hafızalı video kayıt cihazları,
- Masaüstü Bilgisayarlar, Taşınabilir Bilgisayarlar.
- Akıllı Telefonlar, Tablet PC.
- MP3,MP4 Çalar.
- Akıllı Televizyonlar (Smart TV), Dahili Hafızalı Uydu Alıcılar.
- Disket, HD Disket (Üretimi durdurulmakla birlikte olay yerinde bulunabilmektedir).
- Dijital 8 ve Mini DV Kasetler.
- Dijital 8 ve Mini DV Kameralar.
- Dahili hafızalı Dijital Kameralar
GÖRÜNTÜ BULGULARININ OLAY YERİNDEN TOPLANMASI VE LABORATUVARA GÖNDERİLMESİ
Suç konusu bir eylemin ardından elde edilen görüntü delillerinin soruşturma/mahkeme safhasında ispat niteliği taşıyabilmesi için, içerdiği unsurların hem tanımlanabilir hem de güvenilir olması gerekmektedir.[2] Bu nedenle; usulüne uygun şekilde olay yerinden toplanmadığı ve laboratuvara gönderilmediği sürece, tıpkı diğer bulgular gibi görüntü bulguları da hukukun önünde geçerliliğini kaybedecektir. Unutmamalıyız ki meydana gelen bir vakadan daha büyük olan vaka, olayı aydınlatma kabiliyetine sahip bulguların bir dizi yanlış nedeniyle mahkemede delil olarak sayılmamasıdır. görüntü analizi, görüntü inceleme, bilirkişi, bilirkişi raporu, cd çözümü, görüntülerin çözümü, görüntü bilirkişisi, görüntü raporu, özel bilirkişi rapor
Bulguların muhafazası ve laboratuvara gönderilmesi esnasında;
- Bulgular yüksek ısı, nem ve güneş ışığından uzak tutulmalıdır.
- Tozlu ortamlarda muhafaza edilmemelidir.
- Radyasyondan ve manyetik alanlardan uzak tutulmalıdır.
- Tüm bulgular türüne cinsine uygun olarak gerektiğinde hava, güneş almayacak veya sarsılmayacak şekilde hava yastıklı zarf, hard disk kutusu, delil poşeti, köpüklü kutu, yanmaz metal kutu vb. materyaller içerisine koyularak laboratuvar gönderilmelidir.
- Dijital güvenlik kamera kayıt cihazlarından olayla ilgili görüntü kaydı alınıyor ise; bu kayıtlar sıkıştırmasız “avi” formatında veya orijinal ticari formatında harici medyalara kopyalanmalıdır.
- Dijital güvenlik kamera kayıt cihazlarından olayla ilgili görüntü alınırken kayıt cihazının ticari formatına uygun oynatıcı program da cihaz sahiplerinden talep edilmelidir.
- Dijital verilerin bulunduğu tüm orijinal cihazların, kayıt medyalarının veya bu verilerin kopyalarının kayıt edildiği dijital medyaların marka, model ve seri numaraları ilgili tutanaklara ve bulguların üzerlerindeki etiketlere mutlaka yazılmalıdır.
- İmkân olması halinde dijital güvenlik kamera kayıt sistemlerinden veya olay yerindeki dijital veri içeren her türlü cihazdan görüntü verisi alınırken, adli bilişim kapsamında imaj alma kuralları uygulanmalıdır. Bu çerçevede akredite olmuş yazma koruma cihazları kullanılmalıdır.
- Görüntü bulgularının kayıtlı olduğu dijital cihazlar içerisinden olayla ilgili görüntülerin imajının alınması mümkün olmuyor ve cihazın laboratuvara gönderilmesi gerekiyor ise cihazın çalışması ve kullanılması için gerekli tüm bağlantı aparatları, kumandalar ve kullanıcı şifreleri de cihaz sahiplerinden temin edilmelidir.
- Olay yerinden elde edilen hareketli görüntü kayıtlarında, olay tarihi ve olay zamanı bilgi notu şeklinde kayıt medyasına eklenmelidir.
- Analog görüntü bulgularının orijinali laboratuvara gönderilmelidir. Fotokopisi gönderilen fotoğraflar, kopyası gönderilen video kasetler ve diğer medyalar görüntü bilgisi kaybına uğradıklarından üzerlerinde işlem yapmak ve sonuç elde etmek zorlaşır.
- Mukayeseye esas fotoğraflarda, rütuşlu olmayan, çekim şartları ve zamanları birbirine yakın, çok sayıda ve farklı fotoğraflar gönderilmelidir.
- Video kasetler içerisinde bulunan görüntülerin yanlışlıkla silinmesini veya üzerine başka kayıtların alınmasını engellemek için kasetlerin kayıt tabı kırılmalıdır.
- Deliller ambalaja koyulduktan sonra dış kısmına yapıştırılan etikete, ambalaj içerisinde manyetik özelliğe sahip medyalar ya da cihazlar olduğu belirtilmelidir.
görüntü analizi, bilirkişi raporu, cd çözümü, görüntülerin çözümü, görüntü raporu, özel bilirkişi rapor